Op 4 augustus 1914 vallen Duitse troepen België binnen. De Eerste Wereldoorlog is een feit. Binnen een paar weken nemen de Duitsers Luik en Brussel in en eind september staan ze voor Antwerpen. Het gevolg is een grote stroom van vluchtelingen, onder meer naar Rotterdam.
Duizenden Belgen
Op 7 oktober rijden de eerste treinen met Belgen de stations Delftse poort en Beurs binnen. Naar schatting verblijven die eerste dagen ongeveer 23.000 Belgen in Rotterdam. Als België een paar dagen later capituleert, keert een deel van de vluchtelingen terug naar huis. Zo’n vijfduizend Belgische vluchtelingen blijven in Rotterdam, een aantal dat later weer toeneemt tot ongeveer negenduizend.
Hulpverlening
In het begin verloopt de hulpverlening rommelig. Al snel ontstaan comités die orde proberen te brengen in de chaos. Ze zorgen voor voeding, huisvesting, informatieverstrekking, financiën en registratie. Belgen die kunnen betalen nemen hun intrek in een pension of een hotel. Anderen krijgen onderdak in een pand dat beschikbaar is gesteld door een bedrijf en instelling. Het grootste deel wordt opgevangen bij particulieren. Op de woningen hangen borden met de namen van de Belgen die daar verblijven, zodat vrienden en familieleden hen kunnen terugvinden.
Klachten
Naarmate hun verblijf langer duurt klinken er vaker klachten over de Belgen. Sommige Rotterdammers ergeren zich aan de hoogte van het steungeld dat de vluchtelingen ontvangen. Anderen zijn bang dat de nieuwkomers de schaarse banen inpikken. Ondanks de oproep dat niet te doen, gaan veel Belgen namelijk toch aan het werk in Rotterdam, onder meer in theaters, kantoren en naaiateliers. Een andere ergernis is dat de Belgen nauwelijks integreren. Ze gaan vooral met elkaar om, in vaste uitgaansgelegenheden of bij een van de Belgische verengingen.
Na de oorlog
Als de oorlog in november 1918 eindelijk voorbij vertrekken de meeste Belgen weer. Een aantal van hen blijft in Rotterdam wonen en start een nieuw leven. Als dank voor de genoten gastvrijheid schenken ze de gemeente twee herdenkingsramen voor het nieuwe Rotterdamse stadshuis. Een aantal Rotterdammers die zich bijzonder hebben ingezet voor de vluchtelingen ontvangen later een onderscheiding van de Belgische regering.
Bron
De foto toont de distributie van voedsel voor Belgische vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). De precieze datum van de bron is onbekend.