Misschien heb je het monument wel eens gezien op de Lloydkade. Clave, zoals het monument heet, herdenkt het Nederlandse slavernijverleden.
Onthulling
De onthulling van het monument Clave gebeurt op 16 juni 2013, 150 jaar na de afschaffing van slavernij in Suriname en de Caraïbische eilanden. De onthulling wordt uitgevoerd door de toenmalige Minister van Binnenlandse Zaken, Ronald Plasterk, professor Alex van Stipriaan en loco-burgemeester Hamit Karakus in het bijzijn van honderden Rotterdammers. Ook vinden er verschillende optredens en toespraken plaats.
Lloydkade
De locatie voor het monument is niet zomaar uitgekozen. De Lloydkade speelt ten tijde van slavernij namelijk een belangrijke rol in de driehoekshandel tussen Europa, Afrika en Amerika. Schepen volgeladen met handelswaar, zoals vuurwapens, aardewerk, sterke drank vertrekken vanaf de Lloydkade naar Afrika. Daar wordt de lading geruild tegen tot slaaf gemaakte mensen. Op de Antillen en in Suriname worden zij verkocht, waarna de schepen huiswaarts keren met een ruim vol producten als koffie en suiker. De tot slaaf gemaakten komen dus niet naar Rotterdam. De handel in mensen speelt grotendeels zich af buiten het gezichtsveld van de "gewone" Rotterdammer.
Ontwerp
De Nederlands-Kaapverdiaanse kunstenaar Alex da Silva heeft het monument ontworpen. Opgetrokken vanuit verschillende soorten staal stelt de sculptuur een schip voor dat de vormen van een muzieksleutel heeft met daarop vier figuren die hun vrijheid tegemoet dansen. Zo is de eerste nog volledig geketend en de laatste volledig losgebroken. Da Silva koos voor dansende figuren, want ‘dans is niet alleen bevrijdend, maar brengt ook culturen samen.’ De vier figuren symboliseren dus de overgang tussen twee tijdperken: die van slavernij én die van vrijheid. Die overgang wordt ook duidelijk uit de tekst die op het monument staat: 'Het lichaam dat slaaf is vertrekt, de ziel die vrij is blijft.' Deze tekst is afkomstig uit een Kaapverdiaanse folksong.
Betekenis
Tegenwoordig wonen meer dan 80.000 nazaten van dat Nederlands Caribisch verleden in Rotterdam. Sommigen van hen zijn directe nakomelingen, anderen stammen af van contractarbeiders, die de tot slaaf gemaakten moesten vervangen nadat de slavernij was afgeschaft. Daarnaast dragen zo’n 23.000 Kaapverdische Rotterdammers een eigen slavernij verleden met zich mee. Het slavernijsysteem van de Amerika’s werd door de Portugezen uitgetest op de Kaapverdische eilanden. Een monument voor de slavernij ín Rotterdam is dus van grote betekenis.
Keti Koti herdenking
Elk jaar vindt de herdenking rond Keti Koti op 30 juni plaats op de locatie van het monument. Het bevrijdingsfeest van Keti Koti wordt op 1 juli gevierd. Herdenk jij ook tijdens Keti Koti?
